OYUN TERAPİSİ
Oyun; çocukların kendilerini, duygularını, isteklerini, sıkıntılarını ifade edebilmek için kullandıkları doğal iletişim dilidir. Çocukların yetişkinler gibi kendilerini ifade etmeleri kolay değildir. Biz yetişkinler çevremizle iletişim kurmak için nasıl kelimeleri kullanıyorsak çocuklar da oyunu kullanırlar.
OYUN TERAPİSİ NEDİR?
Çocuklar duygu ve düşüncelerini ifade etme konusunda yetişkinler kadar iyi değildir. Çoğu zaman duygu ve düşüncelerinin farkında olmayabilirler ve bu sebeple hissettiklerini anlamlandırıp ifade edemeyebilirler. Yetişkinler için konuşma ne ise çocuk içinde oyun aynı şeydir. Oyun çocuk için, duyguları ifade etme ve farkına varma, yaşantıları aktarma, ilişki kurma, istek ve ihtiyaçlarını ifade etme yeridir. Oyuncaklar ise çocukların kelimeleri, oyunu ise ne anlatmak istediğidir. Aynı zamanda çocuklar kendileri için oluşturulmuş güvenli alanlarda öğrenme olanağı da bulurlar.
Oyun terapisi; çocuklarda görülen duygusal problemlerin, davranış sorunlarının bu alanda eğitim almış uzman tarafından oyun ve oyuncaklar aracılığıyla iyileştirilmesidir.
Oyun terapisi çocukların duygu ve yaşadıkları sorunları dışa aktarmasına, çocuğun kendisini etkileyen durumlarla ilgili farkındalığının artmasına yardımcı olur.
Oyun terapisinde çocuğun iç dünyasında yaşadığı korku, öfke, hayal kırıklığı gibi yoğun duygular, çatışmalar oyun yoluyla dışa aktarımı gerçekleşir.
Çocuğun kendini ve duygularını rahatlıkla ifade edebilmesi için güvenli bir alanda olduğuna inanması gerekir. Oyun terapistinin en önemli işlevi çocuğu koşulsuz olduğu gibi kabul ederek, onun için gerekli güvenli ortamı sağlamaktır. Oyun terapisinde çocukla kurulan ilişkinin niteliği iyileşmeyi sağlamada önemli bir etkendir.
Oyun Terapisine Ne Zaman Başvurulur?
2-12 yaş aralığındaki çocuklarda pek çok problem ve sorunda “Oyun Terapisi” yöntemi uygulanmaktadır. Okula uyum sorunları, kaygı ve korku, kardeş kıskançlığı, saldırgan davranışlar, aşırı çekingenlik, DEHB ( Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu), yemek yeme, uyku ve tuvalet problemleri, boşanma ve kayıp süreçlerine uyum zorlukları, özgüven sorunları/kendini yetersiz hissetme, sebebi bulunamayan fiziksel yakınmalar ( mide bulantısı, baş ağrısı), tırnak yeme, parmak emme, saç koparma, dürtüsellik, içe dönüklük ve mutsuzluk, arkadaş edinmekte güçlük çekme gibi durumlarda başvurulabilir.
Oyun Terapisinin Günlük Oyundan Farkı Nedir?
Çocuklar için oyun, deneyimleyerek kendi kendine öğrenmesini sağlayan, eğlenmek amacıyla ve içsel olarak güdülenen, bazen kuralları belirlenmiş ve bilinen, bazen de kendiliğinden gelişen ve mutluluk, coşku, heyecan, merak duygularını da içinde barındıran davranışlardan oluşan bir eylemdir. Ve oyunun ortaya çıkışı belki de insanlık tarihi ile başlamıştır. Oyunun bir terapi yöntemi olarak 1900’lü yıllarda kullanılmaya başlamıştır. Oyun terapisi; oyun terapisti, oyun terapi odası ve oyun terapisine özgü oyuncaklar kullanılarak yapılır. Oyun terapisinde çocuğun oyunu oyun terapisti tarafından anlamlandırılır, iyileştirici özelliği ortaya çıkarılır. Oyun terapisti, çocuğun oyunda oluşturduğu sembolik anlatımlardan yola çıkarak çocuğun iç dünyasını ifade etmesine olanak sağlar.
Geçmişten günümüze kadar uygulanan ve uygulanmakta olan pek çok farklı oyun terapisi yöntemi mevcuttur. Oyun terapi yöntemleri temel olarak yönlendirilmeyen veya yapılandırılmış oyun terapisi olmak üzere ikiye ayrılabilir. Yönlendirilmeyen oyun terapisinde oyun çocuğun kontrolündedir, yapılandırılmış oyun terapisinde ise çocuğa direktifler verilerek oyun oynaması sağlanır.
Oyun terapisi için içerisinde oyun terapisine özgü oyuncakların ve materyallerin bulunduğu, çocuğun kendisini rahat ve güvende hissedebileceği, kullanışlı ve ferah bir oyun odası olmalıdır. Oyun terapisinde kullanılan oyuncaklar gerçek yaşamı yansıtan ve çocuğun ilgisini çeken oyuncaklardan oluşmalıdır.
Oyun Terapisi Çocuğa Neler Kazandırır?
Oyun terapisi ile çocuklar; kendilerine saygı duymayı, duygularını tanımayı ve bunların kabul edilebilir olduğunu, kendi sorumluluklarını almayı, problemleri çözme becerileri ve yaratıcı düşünmeyi, kendini kontrol etmeyi, seçim yapmayı ve yaptıkları seçimin sorumluluğunu almayı öğrenirler.
Gülşen Yıldırım
Oyun Terapisti / Aile Danışmanı
